Πλανήτης Γη
Η Γη είναι το σπίτι μας και το μοναδικό ουράνιο σώμα στο γνωστό μας σύμπαν στο οποίο αποδεδειγμένα μπορούμε να ζούμε και υπάρχει ζωή όπως την ξέρουμε με ανθρώπους και εκατομμύρια άλλα είδη. Η Γη είναι επίσης ο μόνος πλανήτης στο ηλιακό μας σύστημα με ρευστό νερό.
Το αστρονομικό σύμβολο της Γης είναι ένας κύκλος με έναν σταυρό στη μέση.
Η Γη είναι ο τρίτος πλανήτης σε απόσταση από τον Ήλιο (μετά τον Ερμή και την Αφροδίτη), με μέση ακτίνα 6.371 χιλιόμετρα ο πέμπτος μεγαλύτερος σε μάζα απ όλους τους πλανήτες του Ηλιακού Συστήματός μας, το μεγαλύτερο σώμα στο ηλιακό μας σύστημα με στερεό φλοιό (Οι Γήινοι Πλανήτες του Ηλιακού Σύστηματος μας, δηλ με στερεό φλοιό, είναι ο Ερμής, η Αφροδίτη, η Γη και ο Άρης).
Έχει έναν φυσικό δορυφόρο, το φεγγάρι μας, ή αλλιώς τη Σελήνη με διάμετρο περίπου ¼ της γήινης, και 3.476 χιλιόμετρα σε μέση απόσταση από αυτήν. Η Σελήνη περιφέρεται γύρω από τη Γη μια φορά κάθε 27,3 μέρες – λόγω περιφοράς γύρω από τον Ήλιο εμείς βλέπουμε σχεδόν κάθε 30 μέρες ξανά την ίδια φάση της Σελήνης. (Βλέπε και Σελήνη)
Ο πλανήτης Γη – η πρωταρχική Γη - σχηματίστηκε πριν από περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, αν και η μορφή και οι συνθήκες για να μπορέσει να αναπτυχθεί ζωή στη Γη εξελίχθηκε σιγά-σιγά και εκτιμάται ότι ζωή ικανή να φωτοσυνθέτει πρωτοεμφανίστηκε πριν από περίπου 2 δισεκατομμύρια χρόνια. Ο άνθρωπός, της σημερινής μορφής, ο homo sapiens sapiens υπάρχει μόνο τα τελευταία 200.000 – 300.000 χρόνια, και είναι εξέλιξη ανθρωποειδούς που διαφοροποιήθηκε από πρωτεύοντα (πρωπιθήκους και μαϊμούδες) πριν από περίπου 2,5 – 4 εκατομμύρια χρόνια.
Η θέση της Γης
Στο Ηλιακό μας σύστημα είναι ο τρίτος πλανήτης σε απόσταση από τον Ήλιο και βρίσκεται σε μέση απόσταση σχεδόν 150.000.000 χιλιόμετρα από τον Ήλιο, δηλαδή μία αστρονομική μονάδα ΑΜ, (astronomical Unit =AU). Στην ελλειπτική τροχιά της η Γη απέχει στο κοντινότερο της στον Ήλιο σημείο, δηλαδή στο περιήλιο, 147.098.290 χιλιόμετρα από τον Ήλιο και στο πιο μακρινό, δηλαδή στο αφήλιο 152.098.232 χιλιόμετρα.
Στο γαλαξία μας, τον Γαλαξία, το Ηλιακό μας Σύστημα εκτιμάται ότι βρίσκεται περίπου 27.000 έτη φωτός (1 έτος φωτός είναι περίπου 9,5 τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα) σε απόσταση από το κέντρο του, που είναι μια μαύρη τρύπα. (βλέπε και Αστρονομία, σελ. 5)
Οι κινήσεις της Γης
Αισθητές σε εμάς (αλλαγές μέρας και νύχτας, αλλαγές εποχών) κινήσεις:
Η Γη περιστρέφεται γύρω από τον άξονά της μια φορά σε 23 ώρες, 56 λεπτά και 4,09 δευτερόλεπτα, προς τα ανατολικά, ή αν κοιτάζαμε από τον πολικό Αστέρα αριστερόστροφα - με ταχύτητα 460 μέτρα το δευτερόλεπτο στον ισημερινό.
Μ αυτήν την κίνηση καθορίζεται η αλλαγή μέρας και νύχτας: μέρα είναι εκεί που στην περιστροφή της η Γη είναι στραμμένη προς τον Ήλιο.
Η Γη περιφέρεται μαζί με τη Σελήνη σε ελλειπτική τροχιά γύρω από τον Ήλιο μια φορά σε 365, 25 μέρες. Και αφού ένα ημερολογιακό έτος έχει μόνο 365 μέρες προσθέτουμε μία μέρα κάθε τέσσερα χρόνια για να συμπληρωθεί το έλλειμμα των 6 ωρών ή της 0,25 μέρας που δημιουργείται κάθε χρόνο. Η μέση ταχύτητα είναι περίπου 30 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο (στο περιήλιο “τρέχει” 30,29 και στο αφήλιο 29,29 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο).
Μ’ αυτήν την κίνηση, την τροχιά της Γης γύρω από τον Ήλιο, καθορίζονται οι εποχές, αφού ο νοητός άξονας της Γης, γύρω από τον οποίο περιστρέφεται, γέρνει κατά 23,4° σε σχέση με το τροχιακό επίπεδο Γης – Ήλιου ή αλλιώς την Εκλειπτική. Έτσι δεν πέφτουν οι ακτίνες του Ήλιου παντού στη Γη με την ίδια γωνία και στην πορεία της Γης γύρω από τον Ήλιο στο ημισφαίριο της που θα δείχνει προς τον Ήλιο οι ακτίνες πέφτουν πιο κάθετα και είναι καλοκαίρι. (Περισσότερα για τις εποχές βλέπε αστρονομία, σελ. 14)
Κινήσεις που καθορίζουν αλλαγές αισθητές σε διάρκεια χιλιετιών:
Ολόκληρο το Ηλιακό Σύστημά μας περιφέρεται γύρω από το κέντρο του Γαλαξία με ταχύτητα περίπου 220 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο. Κι ο Γαλαξίας μας κινείται μαζί με τους γειτονικούς του γαλαξίες με 530 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο προς τον “Μεγάλο Ελκυστή”, μία ακόμα πιο μεγάλη συγκέντρωση Γαλαξιών.
(συνεχίζεται)